An egg-shaped ring of standing stones in Australia could prove to be older than Britain 's Stonehenge - and it may show that ancient Aboriginal cultures had a deep understanding of the movements of the stars. Một vòng các cột đá hình trứng ở Úc có thể có niên đại cổ hơn Stonehenge của Anh – và điều này cho thấy những nền văn hóa của Thổ dân đã có hiểu biết sâu sắc về sự chuyển động của những vì tinh tú.
Fifty metres wide and containing more than 100 basalt boulders, the site of Wurdi Youang in Victoria
It is thought the site was built by the Wadda Wurrung people - the traditional inhabitants of the area. All understanding of the rocks' significance was lost, however, when traditional language and practices were banned at the beginning of the 20th Century. Người ta cho rằng địa điểm này do người Wadda Wurrung – những cư dân bản địa của vùng này xây dựng. Mọi hiểu biết về giá trị của những cột đá dựng này đã mất khi ngôn ngữ và nghi lễ truyền thống bị cấm vào đầu thế kỷ 20.
It is thought the site was built by the Wadda Wurrung people - the traditional inhabitants of the area. All understanding of the rocks' significance was lost, however, when traditional language and practices were banned at the beginning of the 20th Century. Người ta cho rằng địa điểm này do người Wadda Wurrung – những cư dân bản địa của vùng này xây dựng. Mọi hiểu biết về giá trị của những cột đá dựng này đã mất khi ngôn ngữ và nghi lễ truyền thống bị cấm vào đầu thế kỷ 20.
Now a team of archaeologists, astronomers and Aboriginal advisers is reclaiming that knowledge.
Nay, một nhóm các nhà khảo cổ học, thiên văn học và những cố vấn người bản địa (thổ dân) đã thông báo chức năng của công trình này.
They have discovered that waist-high boulders at the tip of the egg-shaped point along the ring to the position on the horizon where the sun sets at the summer and winter solstice - the longest and shortest day of the year. Họ đã khám phá ra rằng những tảng đá hẹp đầu - hình trứng phân bố thành vòng tròn theo vị thế của đường chân trời khi mặt trời lặn vào thời điểm đông chí và hạ chí - ngày ngắn nhất và ngày dài nhất của năm.
The axis from top to bottom points towards the equinox - when the length of day equals night.
Trục từ đỉnh xuống đáy chỉ theo điểm phân - khi độ dài của ngày bằng đêm.
AtStonehenge , the sun aligns instead with gaps in the stones on these key dates in the solar calendar.
Ở Stonehenge, mặt trời chiếu instead with gaps vào những cột đá trong những ngày then chốt (đông chí và hạ chí) theo lịch mặt trời.
The probability that the layout of Wurdi Youang is a coincidence is minuscule, argues Ray Norris, a British astrophysicist atAustralia
Xác xuất về sự sắp đặt công trình Wurdi Youang là một sự trùng hợp ngẫu nhiên là rất nhỏ, theo Ray Norris, nhà thiên văn học người Anh nói với hãng thông tấn khoa học Úc, ông là người lãnh đạo cuộc khảo sát này
Prof Norris and his Aboriginal partners used Nasa technology to measure the position of each rock in relation to the sun, and to demonstrate the connection with the solstices and equinox.
GS. Norris và những đối tác người bản địa của ông đã dùng kỹ nghệ Nasa để định vị từng cột đá trong mối liên quan đến mặt trời và để thể hiện mối quan hệ với điểm chí và điểm phân.
"It's truly special because a lot of people don't take account of Aboriginal science," says Reg Abrahams, an Aboriginal adviser working with Prof Norris.
"Thực sự đây là điều rất đặc biệt, vì nhiều người không ngờ đến một nền khoa học Thổ dân", Reg Abraham, một cố vấn người bản địa làm việc với GS. Norris nói.
As happened withStonehenge , the discovery could change the way people view early societies. It is only recently that it has been demonstrated that Aboriginal societies could count beyond five or six.
Tương tự như đã xảy ra với Stonehenge, khám phá này có thể thay đổi quan điểm của chúng ta về những xã hội cổ đại. Tới nay người ta vẫn cho rằng những cộng đồng Thổ dân chỉ đếm được đến số 5 hay 6.
Songs and stories
Bài ca và câu chuyện
"This is the first time we have been able to show that, as well as being interested in the position of the sun, they were making astronomical measurements," says Prof Norris, who is also a faculty member at theSchool of Indigenous Studies at Macquarie University in Sydney
"Đây là lần đầu tiên chúng tôi có thể chỉ ra rằng, khi quan tâm đến vị trí của mặt trời, họ đã tính toán những chỉ số thiên văn học", đó là nhận định của GS. Norris, người đồng thời cũng là thành viên của khoa ở Trường của Nghiên cứu Bản địa tạiMacquarie University ở Sydney
Other studies by Prof Norris, of Aboriginal songs and stories, have also indicated a clear understanding of the movements of the sun, moon and stars.
Những nghiên cứu khác của GS. Norris về những bài ca và chuyện kể cũng cho thấy một sự hiểu biết rõ ràng về chuyển động của mặt trời, mặt trăng và các vì sao
Indigenous customs vary among groups acrossAustralia
Những tập quán bản địa đa dạng giữa các nhóm thổ dân Úc, nhưng có một câu chuyện lưu truyền trong nhiều truyền thống địa phương đó là truyện về một con chim êmu (đà điểu sa mạc Úc) tọa trên trời.
The emu, which can be seen in the southern hemisphere during April and May, is a shape made by the dark patches of the Milky Way.
Chim ê mu, có thể thấy ở bán cầu Nam vào tháng 4 và 5 là hình tượng được tạo bởi những dải sẫm màu của dải Ngân Hà.
Its appearance coincides with the laying season of the wild emu and for the storytellers it is a sign to start collecting eggs.
Sự xuất hiện của nó (chim ê mu) trùng với mùa đẻ trứng của chim ê mu hoang dã và đối với những người kể chuyện đó là dấu hiệu của bắt đầu thu thập trứng
Prompted by historian Hugh Cairns, Prof Norris examined and photographed an emu-shaped rock carving inKuring-Gai Chase National Park , near Sydney Kuring-Gai Chase National Park, gần Sydney, bức chạm cho thấy hình dạng của một con vật thiêng (trời).
During the southern autumn, the constellation is positioned above the rock with the bird shape almost perfectly reflected by the engraving. Vào mùa thu miền nam, chòm sao nằm ngay trên tảng đá có chạm hình chim nói trên và tạo hiệu ứng ánh sáng hoàn hảo cho những đường chạm khắc
Intellectual leap
Một cú nhảy trí tuệ
Other stories show more complex, intellectual understanding of the universe. Những câu chuyện khác cho thấy sự hiểu biết phức tạp và đầy chất trí tuệ về vũ trụ.
In the case of the solar eclipse, the Walpiri people in theNorthern Territory
The idea that the solar eclipse is caused by the moon moving in front of the sun is something only widely accepted by western scientists in the 16th Century. Ý tưởng rằng nhật thực xảy ra do chuyển động của mặt trăng phía trước mặt trời đã được những nhà khoa học PT chấp nhận rộng rãi vào TK 16.
"This is not about balls of flames going out, it's about one body moving in front of the other," says Prof Norris. "That is a giant intellectual leap." "Đó không phải là về những quả bóng lửa thoát ra ngoài, đó là câu truyện về một cá thể chuyển động phía trước một cá thể khác", theo GS. Norris. "đó là một cú nhảy vĩ đại về trí tuệ".
Since solar eclipses are rare, the survival of this story, passed down through generations, also shows a remarkable continuity of learning. Từ lúc nhật thực trở nên hiếm hoi, phần sót lại của câu chuyện này được lưu truyền qua nhiều thế hệ cho thấy có một sự học tập liên tục truyền thống.
These discoveries play a crucial role in helping Aboriginal and non-Aboriginal Australians understand just how intellectually advanced their ancient society was. Những phát hiện này có vai trò quan trọng để giúp người Thổ dân và Không Thổ dân Úc hiểu xã hội cổ của họ đã tiến bộ về trí tuệ như thế nào.
"This discovery has huge significance for understanding the amazing ability of this culture that is maligned," says Janet Mooney, head of Indigenous Australian Studies atSydney University
"It makes not only me, as an Aboriginal person, but a lot of Aboriginal people aroundAustralia
She hopes to be able to tell her students of an aboriginal site more ancient thanStonehenge . Janet hy vọng cô có thể kể cho những sinh viên của mình về một địa điểm bản địa có niên đại cổ hơn Stonehenge.
Until it is dated however, Wurdi Youang could be anywhere from 200 to 20,000 years old. Tuy vậy, cho đến lúc có thể xác định niên đại cụ thể, Wurdi Youang có thể có niên đại từ 20.000 năm đến cách đây 200 năm.
Aboriginal stone structures in the region have a vast age range and are very difficult to date. Many of the smaller rock sites that have been found, such as shelters and cooking areas, have been moved over time by natural and human forces. Những công trình - cấu trúc đá Thổ dân trong khu vực này có phân bố rộng và rất khó để xác định niên đại. Rất nhiều những địa điểm đá nhỏ hơn đã được tìm thấy, như những nơi ẩn trú hay nấu nướng, những nơi như thế này cũng đã bị làm thay đổi qua thời gian bởi con người và thiên nhiên.
But given the size of the stones at Wurdi Youang and how deeply they are entrenched in the ground it is more likely they have been there for thousands of years, archaeologists say.
Nhưng dựa vào kích cỡ của các cột đá ở Wurdi Youang và độ sâu mà chúng được chôn vào lòng đất, các nhà khảo cổ cho rằng, có nhiều khả năng chúng đã hiện tồn qua hàng ngàn năm.
Dating requires archaeologists to test the soil under the rocks to see when it was last exposed to sunlight and the team hope to be able to do this in the next few months. Việc xác định niên đại đòi hỏi các nhà khảo cổ phải đào thám sát đất phía dưới những cột đá để xem đất này bị phơi lộ dưới ánh sáng mặt trời muộn nhất là thời điểm nào và nhóm nghiên cứu hi vọng họ sẽ làm được điều này trong tháng tới.
But Prof Norris believes he has already proven the real value of the stone circle. Nhưng GS. Norris tin rằng ông đã đánh giá được giá trị thực của vòng tròn đá này.
"It is interesting to know how far back people were doing astronomy, if it is 5,000 years old it would predateStonehenge ," he says. "Rất thú vị để biết người xưa đã làm thiên văn học ra sao và từ khi nào, nếu nó có niên đại 5000 năm thì cũng đã sớm hơn Stonehenge"
"But it is not quite as interesting to my mind as whether the Aboriginal people were doing real astronomy before British contact. That really tells us a lot about what kind of culture it is." "Nhưng điều thú vị đối với tôi không phải là Thổ dân đã có thiên văn học thật sự trước giai đoạn tiếp xúc với nước Anh mà là đây là loại hình văn hóa gì".
Author: Stephanie Hegarty | Source: BBC News Website [October 06, 2011]
They have discovered that waist-high boulders at the tip of the egg-shaped point along the ring to the position on the horizon where the sun sets at the summer and winter solstice - the longest and shortest day of the year. Họ đã khám phá ra rằng những tảng đá hẹp đầu - hình trứng phân bố thành vòng tròn theo vị thế của đường chân trời khi mặt trời lặn vào thời điểm đông chí và hạ chí - ngày ngắn nhất và ngày dài nhất của năm.
The axis from top to bottom points towards the equinox - when the length of day equals night.
Trục từ đỉnh xuống đáy chỉ theo điểm phân - khi độ dài của ngày bằng đêm.
At
Ở Stonehenge, mặt trời chiếu instead with gaps vào những cột đá trong những ngày then chốt (đông chí và hạ chí) theo lịch mặt trời.
The probability that the layout of Wurdi Youang is a coincidence is minuscule, argues Ray Norris, a British astrophysicist at
Xác xuất về sự sắp đặt công trình Wurdi Youang là một sự trùng hợp ngẫu nhiên là rất nhỏ, theo Ray Norris, nhà thiên văn học người Anh nói với hãng thông tấn khoa học Úc, ông là người lãnh đạo cuộc khảo sát này
Prof Norris and his Aboriginal partners used Nasa technology to measure the position of each rock in relation to the sun, and to demonstrate the connection with the solstices and equinox.
GS. Norris và những đối tác người bản địa của ông đã dùng kỹ nghệ Nasa để định vị từng cột đá trong mối liên quan đến mặt trời và để thể hiện mối quan hệ với điểm chí và điểm phân.
"It's truly special because a lot of people don't take account of Aboriginal science," says Reg Abrahams, an Aboriginal adviser working with Prof Norris.
"Thực sự đây là điều rất đặc biệt, vì nhiều người không ngờ đến một nền khoa học Thổ dân", Reg Abraham, một cố vấn người bản địa làm việc với GS. Norris nói.
As happened with
Tương tự như đã xảy ra với Stonehenge, khám phá này có thể thay đổi quan điểm của chúng ta về những xã hội cổ đại. Tới nay người ta vẫn cho rằng những cộng đồng Thổ dân chỉ đếm được đến số 5 hay 6.
Songs and stories
Bài ca và câu chuyện
"This is the first time we have been able to show that, as well as being interested in the position of the sun, they were making astronomical measurements," says Prof Norris, who is also a faculty member at the
"Đây là lần đầu tiên chúng tôi có thể chỉ ra rằng, khi quan tâm đến vị trí của mặt trời, họ đã tính toán những chỉ số thiên văn học", đó là nhận định của GS. Norris, người đồng thời cũng là thành viên của khoa ở Trường của Nghiên cứu Bản địa tại
Other studies by Prof Norris, of Aboriginal songs and stories, have also indicated a clear understanding of the movements of the sun, moon and stars.
Những nghiên cứu khác của GS. Norris về những bài ca và chuyện kể cũng cho thấy một sự hiểu biết rõ ràng về chuyển động của mặt trời, mặt trăng và các vì sao
Indigenous customs vary among groups across
Những tập quán bản địa đa dạng giữa các nhóm thổ dân Úc, nhưng có một câu chuyện lưu truyền trong nhiều truyền thống địa phương đó là truyện về một con chim êmu (đà điểu sa mạc Úc) tọa trên trời.
The emu, which can be seen in the southern hemisphere during April and May, is a shape made by the dark patches of the Milky Way.
Chim ê mu, có thể thấy ở bán cầu Nam vào tháng 4 và 5 là hình tượng được tạo bởi những dải sẫm màu của dải Ngân Hà.
Its appearance coincides with the laying season of the wild emu and for the storytellers it is a sign to start collecting eggs.
Sự xuất hiện của nó (chim ê mu) trùng với mùa đẻ trứng của chim ê mu hoang dã và đối với những người kể chuyện đó là dấu hiệu của bắt đầu thu thập trứng
Prompted by historian Hugh Cairns, Prof Norris examined and photographed an emu-shaped rock carving in
During the southern autumn, the constellation is positioned above the rock with the bird shape almost perfectly reflected by the engraving. Vào mùa thu miền nam, chòm sao nằm ngay trên tảng đá có chạm hình chim nói trên và tạo hiệu ứng ánh sáng hoàn hảo cho những đường chạm khắc
Intellectual leap
Một cú nhảy trí tuệ
Other stories show more complex, intellectual understanding of the universe. Những câu chuyện khác cho thấy sự hiểu biết phức tạp và đầy chất trí tuệ về vũ trụ.
In the case of the solar eclipse, the Walpiri people in the
The idea that the solar eclipse is caused by the moon moving in front of the sun is something only widely accepted by western scientists in the 16th Century. Ý tưởng rằng nhật thực xảy ra do chuyển động của mặt trăng phía trước mặt trời đã được những nhà khoa học PT chấp nhận rộng rãi vào TK 16.
"This is not about balls of flames going out, it's about one body moving in front of the other," says Prof Norris. "That is a giant intellectual leap." "Đó không phải là về những quả bóng lửa thoát ra ngoài, đó là câu truyện về một cá thể chuyển động phía trước một cá thể khác", theo GS. Norris. "đó là một cú nhảy vĩ đại về trí tuệ".
Since solar eclipses are rare, the survival of this story, passed down through generations, also shows a remarkable continuity of learning. Từ lúc nhật thực trở nên hiếm hoi, phần sót lại của câu chuyện này được lưu truyền qua nhiều thế hệ cho thấy có một sự học tập liên tục truyền thống.
These discoveries play a crucial role in helping Aboriginal and non-Aboriginal Australians understand just how intellectually advanced their ancient society was. Những phát hiện này có vai trò quan trọng để giúp người Thổ dân và Không Thổ dân Úc hiểu xã hội cổ của họ đã tiến bộ về trí tuệ như thế nào.
"This discovery has huge significance for understanding the amazing ability of this culture that is maligned," says Janet Mooney, head of Indigenous Australian Studies at
"It makes not only me, as an Aboriginal person, but a lot of Aboriginal people around
She hopes to be able to tell her students of an aboriginal site more ancient than
Until it is dated however, Wurdi Youang could be anywhere from 200 to 20,000 years old. Tuy vậy, cho đến lúc có thể xác định niên đại cụ thể, Wurdi Youang có thể có niên đại từ 20.000 năm đến cách đây 200 năm.
Aboriginal stone structures in the region have a vast age range and are very difficult to date. Many of the smaller rock sites that have been found, such as shelters and cooking areas, have been moved over time by natural and human forces. Những công trình - cấu trúc đá Thổ dân trong khu vực này có phân bố rộng và rất khó để xác định niên đại. Rất nhiều những địa điểm đá nhỏ hơn đã được tìm thấy, như những nơi ẩn trú hay nấu nướng, những nơi như thế này cũng đã bị làm thay đổi qua thời gian bởi con người và thiên nhiên.
But given the size of the stones at Wurdi Youang and how deeply they are entrenched in the ground it is more likely they have been there for thousands of years, archaeologists say.
Nhưng dựa vào kích cỡ của các cột đá ở Wurdi Youang và độ sâu mà chúng được chôn vào lòng đất, các nhà khảo cổ cho rằng, có nhiều khả năng chúng đã hiện tồn qua hàng ngàn năm.
Dating requires archaeologists to test the soil under the rocks to see when it was last exposed to sunlight and the team hope to be able to do this in the next few months. Việc xác định niên đại đòi hỏi các nhà khảo cổ phải đào thám sát đất phía dưới những cột đá để xem đất này bị phơi lộ dưới ánh sáng mặt trời muộn nhất là thời điểm nào và nhóm nghiên cứu hi vọng họ sẽ làm được điều này trong tháng tới.
But Prof Norris believes he has already proven the real value of the stone circle. Nhưng GS. Norris tin rằng ông đã đánh giá được giá trị thực của vòng tròn đá này.
"It is interesting to know how far back people were doing astronomy, if it is 5,000 years old it would predate
"But it is not quite as interesting to my mind as whether the Aboriginal people were doing real astronomy before British contact. That really tells us a lot about what kind of culture it is." "Nhưng điều thú vị đối với tôi không phải là Thổ dân đã có thiên văn học thật sự trước giai đoạn tiếp xúc với nước Anh mà là đây là loại hình văn hóa gì".
Author: Stephanie Hegarty | Source: BBC News Website [October 06, 2011]
http://archaeologynewsnetwork.blogspot.com/2011/10/aboriginal-stonehenge-stargazing-in.html
Lâm Thị Mỹ Dung dịch
Lâm Thị Mỹ Dung dịch
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét