Thứ Ba, 15 tháng 3, 2011

Hóa ra nông dân thời Đá Mới không hòa hiếu - Neolithic farmers not so peaceful after all

A large number of New Stone Age men, women and children may have suffered serious violent attacks and died from their injuries, scientists believe.
 
Các nhà khoa học tin rằng.Số đông nam giới, phụ nữ và trẻ em thời đại Đá Mới đã bị tấn công và chết bởi những vết thương.
'Clear evidence': A large number of New Stone Age men, women and children suffered serious violent attacks and died from their injuries, scientists believe
"Chứng cứ rõ ràng": Các nhà khoa học tin rằng, số đông nam giới, phụ nữ và trẻ em thời đại Đá mới đã bị tấn công và chết bởi những vết thương

Human skulls buried in Orkney's famous Tomb of the Eagles displayed signs of serious wounds inflicted by weapons, according to ground-breaking research.
Những sọ người chôn trong ngôi mộ Orkney của Eagle nổi tiếng cho thấy những dấu hiệu của những vết thương nghiêm trọng do vũ khí gây ra, kết quả từ những nghiên cứu thực địa.

Archaelogists who studied all 85 skulls from in and around the 5,000-year-old tomb said 16 contain ‘clear evidence’ of trauma.
Những nhà khảo cổ nghiên cứu 85 sọ người trong và chung quanh ngội mộ 5000 năm tuổi và 16 trong số đó cho thấy "chứng cứ rõ ràng" của chấn thương.
The findings give the lie to the long-held belief that the people who lived in Scotland in the New Stone Age were peaceful farmers and that the human race did not turn murderous and warlike until later in pre-history.
Những phát hiện này vạch trần sự dối trá lâu nay rằng cư dân sống trong thời đại đá Mới ở Scotland là những người chuộng hòa bình và loài người chỉ trở thành kẻ giết người và hiếu chiến từ cuối thời tiền sử trở đi.
 
The skulls - both male and female, children and adults - showed injuries caused by one or more severe blows to the head inflicted by a weapon. 
Những chiếc sọ - cả nam và nữ, trẻ em và người lớn - cho thấy những vết thương do một hay vài mũi lao đâm vào đầu.

Some of these severe head wounds healed - leaving some people with painful head injuries.
Một số trong những vết thương nặng trên đầu được lành lại - một số người sống được với những vết thương đau đớn trên đầu.

But Orkney-based archaeologist David Lawrence, who led the investigation and revealed his preliminary findings, said it was likely that many died of their injuries.
Nhưng nhà khảo cổ  Orkney David Lawrence, người phụ trách những khảo sát và công bố những phát hiện ban đầu, cho rằng, xem ra nhiều người đã chết bởi những vết thương.
 
Mr Lawrence undertook the research in a collaborative project between the University of Bradford and Orkney Museum, funded by the Arts and Humanities Research Council. The results are to be peer-reviewed and formally published 'shortly'.
Ông Lawrence tiến hành nghiên cứu này trong một dự án hợp tác giữa Đại học Bradford và Bảo tàng Orkney, tài trợ bởi Hội đồng Nghiên cứu Nghệ thuật và Nhân văn. Kết quả sẽ được xem xét chéo và công bố chính thức một cách "sơ bộ".


Isbister Chambered Cairn - better known as the Tomb of the Eagles - sits on the south-eastern tip of South Ronaldsay
Mộ đá hình tháp  Isbister- được biết như là Mộ của Eagles - nằm ở rìa đông nam của Nam Ronaldsay


Mr Lawrence said: ‘By checking if the wounds were healed or not, we can see if someone suffered from severe head trauma just around the time if their death. 
Ông Lawrence nói: "Bằng cách kiểm tra xem những vết thương lành hay không, chúng ta có thể biết ngườiđó chết ngay khi bị thương nặng ở đầu"
‘To say with absolute certainty if they actually died from it, is very hard, but some attacks were so severe that the whole skull has split in two horizontally. Other wounds are very subtle and are most easily observed inside the skull, where splinters have been bent inwards. Some were caused by a blunt force, like a stone or a mace.
"Để nói một cách chắc chắn rằng họ chết từ vết thương thì thật sự rất khó, nhưng một số cú tấn công quá nặng nên toàn bộ sọ bị vỡ làm đôi. Những vết thương khác rất khó nhìn (từ bên ngoài) và quan sát dễ dàng hơn bên trong sọ, nơi mà những vết rạn ở bên trong. Một số bị gây ra bởi cú đánh thô, kiểu đập bằng hòn đá hay cái chùy.

"'Other cases were caused by pointed objects, like a bone headed arrow and there were also traumas caused by edged objects, like an axe. Some wounds did heal. There is a skull of a woman that has three healed wounds which were caused by blows from a blunt object." 
"Những trường hợp khác do những vật nhọn gây ra, như mũi tên nhọn bằng xương và cũng có những vết thương do hiện vật có lưỡi, kiểu như rìu. Một số vết thương lành lại. Có một cái sọ của phụ nữ có ba vết thương đầu đã lành do những mũi lao gây ra bởi một hiện vật cùn".

"She also had a dislocated jaw which was badly healed. She must have suffered terribly, as it would have been very difficult for her to chew properly. It is likely she also had problems speaking."
Bà ta cũng có cái hàm trật khớp không lành lắm. Chắc bà ta đã chịu nhiều đau đớn và khó khăn khi nhai. Xem ra bà ta còn có vấn đề khi nói.
 
The study's main finding - that Scotland's early settlers were not the friendly farmers that historians for a long time thought them to be -  is in line with recent results from studies and finds in Europe.  
Phát hiện nghiên cứu quan trọng - những người dân Scotland định cư không phải là những người nông dân thân thiện như những nhà sử học tư duy từ lâu nay - điều này cũng đúng với những kết quả mới từ những nghiên cứu ở châu Âu.

Mr Lawrence said: "For a long time it was thought Neolithic people were friendly farmers, but in recent years it has been proven that this was not necessarily the case. ‘My study shows this again, but this time on an apparently remote island."
Ông Lawrence cho biết: " Từ lâu nay người ta nghĩ rằng những cư dân Đá Mới là nông dân hiền hòa, nhưng những năm gần đây đã chứng minh rằng không phải trường hợp nào cũng vậy. Nghiên cứu của tôi lại cho thấy điều đó, nhưng lần này thì ở một đảo xa".  

Mr Lawrence is convinced that the people in the Tomb of the Eagles were not ritually killed. 
Ông Lawrence tin rằng những người chôn trong Mộ Eagles không bị giết do nghi lễ.
He said: : "There was a great variety in the places where people were hit and the instruments used: there is no simple pattern."
Ông nói:" Có sự khác nhau lớn về những nơi mà người ta bị đánh và dụng cụ cũng khác nhau"

"This variety makes it very unlikely that they were killed in some kind of ritual. Some wounds are too directed to be an accident either. Some went straight through the skull. Many were very likely caused by a mace, or even just stones but certainly caused with intent." 
"Sự khác nhau này cho thấy họ khó có thể bị giết theo một kiểu nghi lễ nào đó. Một số vết thương quá trực tiếp để có thể là tai nạn. Một số đâm thẳng xuyên qua sọ. Nhiều vết do gậy gây ra, hay thậm chí chỉ là những hòn đá nhưng chắc chắn được dùng có chủ đích"

"I think it is very likely that some of the head injuries were suffered during fights face to face. I can't say if they were fighting each other or different tribes."
"Tôi nghĩ rằng rất có thể một số vết thương trên đầu là do đánh nhau mặt đối mặt. Tôi không thể nói họ đánh lẫn nhau hay từ những bộ lạc khác nhau".
 
"It is hard to tell who these particular people were, and why they were buried in this tomb. There is still a lot of carbon dating to do, but most of the bones seem to date from the fourth millennium BC, though some are from the third."
"Khó mà nói những người này là ai và tại sao họ bị chôn trong ngôi mộ này. Còn nhiều phân tích niên đại các bon phải làm, nhưng đa phần xương xem ra có niên đại khoảng TNK 4 TCN, một số có niên đại khoảng TNK 3"

"This tomb was in use for a very long time - maybe even more than a thousand years - and in that time, 85 burials is not that much. It is therefore unlikely it was used as a general burial tomb, though it being just for some hereditary elite is also very unlikely, as the numbers are much too low for that."
"Ngôi mộ này được sử dụng trong một thời gian dài - có thể trên 1000 năm - và trong thời gian đó, 85 ngôi mộ không hẳn là nhiều. Như thế không chắc ngôi mộ đã được sử dụng như ngôi mộ chung, mặc dù cũng khó thể tin là mộ được dùng cho tầng lớp trên kiểu cha truyền con nối khi số mộ quá ít cho kiểu chôn như thế"

"One plausible theory is that it was a grave for people who had suffered 'unaccepted' deaths - people who were murdered, died by accident or who were from other tribes." 
"Một giả thiết có nhiều khả năng đây là mộ chôn những người  chết do những cái chết "không thể chấp nhận" - những người bị giết, bị chết do tai nạn hay người từ những bộ lạc khác"

Source: Mail Online [March 09, 2011]

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét