Thứ Năm, 12 tháng 8, 2010

Câu chuyện Ti tan

Mấy hôm nay, đoàn mình đi khảo sát thực trạng và đo tọa độ của một số di tích Tiền Sa Huỳnh và Sa Huỳnh ở huyện Phù Mỹ. Có đi mới biết môi trường cảnh quan đã biến đổi nhanh chóng đến kinh hoàng trong vòng chục năm qua.
Đi thì vẫn cách thức cũ, lang thang trên các cồn cát, cứ chỗ nào có nghĩa địa là ghé vào soi mói, ngó nghiêng, hỏi đi hỏi lại. Mấy hôm nay đang bị nhiệt miệng, chả muốn nói nhưng lại nhớ lời Thầy: "Đi đâu cũng hỏi đến ba bốn lần". Mà xem ra khả năng nghe tiếng Bình Định của mình còn khá hơn cả mấy cán bộ bảo tàng địa phương! Và bà con miền Trung vẫn thật thà, nồng hậu như nhiều năm trước khi mình đi với Thầy.

Cái khó, cái khác của đợt đi này chính là vấn đề khai thác Ti tan!
Ở xã Mỹ Thành, việc khai thác Ti tan thực sự đã gây tác động nghiêm trọng tới môi trường và cảnh quan, đường hỏng, gió cát, hết nước...Vậy nên, bà con ở các xã Mỹ Thọ, Mỹ An nơi mình đi khảo sát hai ngày qua cứ thấy đoàn khách nào đến địa bàn mình là bám theo từng bước, cảnh giác theo dõi xem có phải hội đi tìm đất đen không.
Hóa ra Ti tan chính là lớp cát màu nâu đen ở dưới lớp cát vàng mà khi khai quật mộ chum Sa Huỳnh mình từng gặp, theo cán bộ địa phương lớp cát này càng có màu nhạt thì lượng Ti tan càng nhiều và ngoài Ti tan còn có nhiều khoáng chất quý khác!

Mình thấy trong việc bảo vệ môi trường này, các bà hăng hái hơn các ông. Toàn các bà sồn sồn cỡ tuổi mình thôi, hay thật. Mình thực sự ngưỡng mộ họ. Chả biết, nếu mình ở trong trường hợp này, mình có làm được như họ không! 

Các ông chủ yếu nhậu và chơi bài

Sư thầy Thích Thanh Diệu, chùa Bửu Châu cũng cực lực phản đối việc khai thác Ti tan, thầy cảnh giác đến nỗi phản đối luôn cả dựa án nước sạch. Theo thầy, người ta lợi dụng nước sạch để làm Ti tan. Gay thật, chả hiểu quản lý điều hành chính quyền kiểu gì mà làm mất lòng tin của người dân đến thế. Khi mình bảo: "Nước sạch thì được, Ti tan thì không", thầy hưởng ứng:"Cô này nói đúng"!
Các cụ ông lo bàn chuyện đại sự quốc gia và quốc tế
Các bà theo sát đoàn và liên tục thông báo bằng điện thoại di động!

Cuối cùng, mọi người cũng hiểu công việc của đoàn khảo cổ và tỏ ý thông cảm vì thấy cô trò cực quá!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét